Budgettuinieren
Onder budgettuinieren versta ik de kunst om zo goedkoop mogelijk te tuinieren. Aan sommige uitgaven ontkom je niet, maar er zijn vaak wel goedkope alternatieven of manieren om kosten zo laag mogelijk te houden.
Zeker wanneer je net een huis hebt gekocht en diverse kosten op je af komen, is er vaak maar weinig budget voor de tuin. Een mooi aangelegde tuin hoeft niet veel geld te kosten, maar dat betekent wel de handen uit de mouwen!
Op welke manier kan je geld besparen?:
Plan van aanpak maken:
Een tuin ontwerpen kan je uitbesteden aan een professional, maar met een beetje voorwerk zou je het zeker zelf kunnen proberen. Veel hangt natuurlijk af van smaak. Op internet zijn er ontelbare voorbeeldtuinen te vinden om inspiratie op te doen. Een plattegrond van je tuin maken kan daarbij helpen. Zo kan beter bepaald worden hoe de grond verdeeld wordt in bestrating, borders en/of gazon. Dat geeft een goed overzicht, ook van de kosten. Bestrating gaat per vierkante meter en is aan stenen en werkloon behoorlijk prijzig. Gazon en borders zijn dus relatief goedkoper. Kosten die bij gazon horen zijn jaarlijks wat kalk en mest, verticuteren (huren), maaien en misschien wat onkruidbestrijders. Kosten voor borders zijn er na het beplanten nauwelijks. Hooguit jaarlijks wat (zelfgemaakt) compost en een beetje bijmesten. Bestrating heeft na het leggen weinig tot geen kosten. Wel is er enig werk aan vegen, anti-mos en onkruid.
Bestrating:
Bij bestrating is het belangrijk dat het goed gelegd wordt. Verzakkingen in bestrating is lelijk en gevaarlijk, dus alleen wanneer je hier ervaring mee hebt en de juiste materialen kan je het zelf doen. Anders liever toch echt een stratenmaker inhuren. Om toch zoveel mogelijk kosten te drukken kan gekozen worden voor tweedehands stenen en zelf meehelpen met sjouwen. Op marktplaats bijvoorbeeld worden vaak tweedehands stenen aangeboden, maar ook stratenmakers bieden zich aan. Maak vooraf goede afspraken en probeer wat van de prijs af te halen door aan te geven dat je zelf meehelpt.
Gazon:
Een bestaand gazon die slecht onderhouden is hoeft niet altijd opnieuw aangelegd worden. Van een flinke verwenbeurt in de vorm van verticuteren, compost verspreiden, graszaad bijstrooien en gazonmest aanbrengen kan een gazon enorm opknappen. Met verticuteren wordt de graslaag licht ingesneden waardoor er ruimte vrij komt voor nieuw jong gras. Het mos dat los komt kan worden weggeharkt. Eventuele kale plekken inzaaien met graszaad en ruim compost erover verdelen. Als het gazon erg dichtgeslagen is of veel belopen is het goed om het te beluchten. Dat kan gewoon met een hooivork of een speciale beluchtingsvork. Die zorgt er voor dat er weer zuurstof bij de wortels komt. Na 2 weken zie je het gazon duidelijk verbeteren. 2 á 3 keer per jaar bemesten is noodzakelijk om het gazon groen en gezond te houden. Gazonmest van bijvoorbeeld DCM is best duur, maar de korreltjes zijn zo fijn dat ze eenvoudig en zuinig te verstrooien zijn. Koemestkorrels kan ook, maar dat zijn grote korrels en daar zitten toch veel minder voedingsstoffen in. Op zure gronden is jaarlijks een gift kalk aan te bevelen.
Vaste planten kopen:
Om de borders te vullen gaan veel mensen naar een tuincentrum. Zeker de grotere centra hebben een enorm assortiment prachtig bloeiende vaste planten. Echt een walhalla voor de plantliefhebber. Maar wees ervan bewust dat al deze planten in de meest ideale omstandigheden opgekweekt zijn. Warme, vochtige kassen waar ze niet met verschillende weertypen te maken hebben. Ze bloeien daar dan ook veel eerder dan ze normaal in de tuin zouden doen. Probleem is echter, dat als die planten de tuin in gaan ze wel bloot staan aan extreem weer. Doordat ze ook nog eens vaak over hun topbloei heen zijn, zie je dat ze binnen 2 weken uitgebloeid zijn en er als zielige schepsels bij staan. Daar heb je dan een godsvermogen voor betaald…
Hoe kan je dat voorkomen?? Door stekken te kopen. Vaak hebben tuincentra die ook in het vroege voorjaar. Je ziet ze op lange tafels staan, potjes met alleen maar grond en soms een zielig plantje. Maar dat is veel beter en veel goedkoper. Zelf koop ik die online bij www.directplant.nl, maar er zijn meer goede online plantensites. Deze zijn goedkoop en hebben een veel groter assortiment dan de doorsnee tuinwinkel. Ook www.Border.nl is een goed verkooppunt, met een geweldig assortiment. Bij www.directplant.nl kan je je bestelling ook bij een verkooppunt in de buurt laten bezorgen, dan betaal je geen verzendkosten. Het voordeel van deze planten is eindeloos. Het zijn sterke en goed gewortelde stekken. Een uitgebreid assortiment en lage prijzen. In eerste instantie lijkt het een potje met niks. Maar de stek is in winterrust en als die in het voorjaar de tuin in gaat, heeft de plant alle tijd om zich eerst goed te settelen. Als het net een droge periode is, geef ze dan een paar keer water. Als de groei eenmaal op gang is, verschijnen er prachtige sterke planten die bestand zijn tegen weersextremen en weken soms maanden doorbloeien.
Heb je een wat grotere tuin en wil je dat opvullen met diverse ( grote) heesters, kan je die ook in de winter kopen. Sommige online sites verkopen dan heesters en haagplanten uit de volle grond. Je krijgt de planten dan niet in een pot, maar met een kale wortel, of soms een kluit. Die zien er niet jovel uit, maar schijn bedriegt. Deze planten zijn in winterrust en zijn kerngezond. En ze kosten maar een fractie van de prijs in het voorjaar of zomer. Daar komt bij dat deze planten, maar ook bomen in de winter het best geplant kunnen worden. Zolang het niet vriest. Plant ze in goede kwaliteit aarde of het liefst Vivimus, dat is speciaal voor het aanplanten van heesters en bomen. Planten zijn in deze fase erg kwetsbaar en verlangen dus wat aandacht. Zorg ook voor voldoende vocht.
Compost:
Om je tuin jaarlijks te verwennen is compost onmisbaar. Compost is heel goed zelf te maken. Het is verteerd, natuurlijk afval dat er uitziet als donkere grond. Regenwormen, duizendpoten, schimmels en allerlei micro-organismen breken al het tuin en keukenafval af. Je kan kiezen voor een beschutte plek in de tuin of een speciale compostbak. Voor een natuurlijke composthoop in de tuin kan je alles los op een hoop doen of van hout een bak maken. Mijn bak heeft 3 zijden waardoor ik er makkelijk met de kruiwagen op kan lopen.
Wat wel op een composthoop:
- Gemaaid gras
- snoeiafval
- dierenhok strooisel (geen zaagsel)
- onkruid zonder zaad
- keukenafval
- tuinafval
- bladeren
Wat niet op de composthoop:
- Vleesbotjes
- gekookt voedsel
- brood
- coniferen snoeisel
- dikke takken
- onkruid met zaad
- citrusschillen
- aardappelschillen
- mosselen
- eikenbladeren
De lagen mogen niet te dik, anders worden ze ondoordringbaar. Vermeng lagen met elkaar en voeg af en toe wat kalk toe. Dat bevordert het composteringsproces. Als de hoop erg droog is, giet er wat water over. Wanneer de hoop hoog genoeg is, mag het afgedekt met bijvoorbeeld worteldoek of een laag gemaaid gras. Hoe groter de hoop des te beter. Een goede composthoop voelt warm aan. Na een jaar is de compost bruikbaar. Het ziet er uit als zwarte grond en ruikt naar bosgrond. Als er nog grove delen in zitten kan een raamwerk met centimetergaas helpen om de grond te zeven.
Goede compost kan verspreid worden over de hele tuin. Het maakt de grond luchtig en voegt micro-organismen en humus toe. Het voorkomt onkruid en dat de grond uitdroogt. Zandgronden slaan minder snel dicht en kleigrond wordt beter hanteerbaar.
Als je grote hoeveelheden compost kan gebruiken is het zinvol om eens rond te kijken op internet. Er zijn overal recyclebedrijven die compost verkopen onder de 10 euro per kuub. Alleen het bezorgen kost wat meer. Maar het is goedkoper dan losse zakken compost, of tig keer op en neer te rijden met een aanhanger. Soms geven gemeenten in het voorjaar gratis compost weg. Hou de plaatselijke krant daarvoor in de gaten.
Planten vermeerderen:
Een andere manier om kosten te sparen is het vermeerderen van planten. Zoals ik beschrijf op deze pagina’s. Het is natuurlijk erg leuk om een tuin die klaar is vol te zetten met bloeiende planten uit tuincentra. Zoals hierboven beschreven kost het een hoop geld en is de blijdschap van korte duur. Als je nog geen planten hebt is stekken of delen geen optie. Zaaien zou wel heel goed kunnen. Door in het voorjaar vaste planten of bloemen te zaaien is het mogelijk om in de zomer kale plekken te vullen.
Mocht je iemand in de buurt kennen met een grote tuin en vaste planten, kan je vragen om stekken af te steken. Vrijwel iedere tuinier is bereid om de liefde voor planten te delen. Stekken uit een gezonde tuin kunnen direct naar een nieuwe tuin. Let er op dat er geen ongewenste onkruiden meekomen met zulke stekken, zoals zevenblad. Maak de stekken dus goed schoon van onkruiden.
Eigen zaden verzamelen:
Maak regelmatig een rondje door de tuin om zaden te verzamelen van vaste planten. Niet alle vaste planten geven zaden, maar wel veel. Door regelmatig de bloemen goed te bekijken zie je vanzelf waar de zaden zitten en wanneer ze rijp zijn. Oogst ze niet te vroeg, dan zijn ze niet kiemkrachtig, maar wanneer ze los zitten in de huls. Te laat is ook jammer, dan liggen ze op de grond. Van sommige groenten kun je ook zaden verzamelen. Laat een kropje sla in het zaad schieten. Je zult een overvloed aan nieuwe zaden verzamelen. Oogst je ze niet, vind je het volgende jaar overal sla kropjes in je tuin! Van tomaten zijn zaden ook goed te gebruiken. Laat de zaden uit een rijpe tomaat goed drogen en bewaar in een papieren zakje of koffiefilter. Pompoenzaden kunnen prima gezaaid, maar willen nog wel eens anders er uitzien dan de moedervrucht. Wel eerst goed drogen en donker bewaren.
Goedkoop tuinieren is vooral veel zelf doen. De plannen bedenken, uittekenen en uitvoeren. Is het een flinke klus, vraag wat vrienden om hulp en eindig de dag met bier en een BBQ! Gezellig en goedkoop!